อนุกรมเคมี

อนุกรมเคมีเป็นการแบ่งประเภทของธาตุต่างว่าเป็นยังไง


โลหะแอลคาไล (อังกฤษ: Alkali metal) เป็นอนุกรมเคมี ประกอบด้วยธาตุในหมู่ 1 ในตารางธาตุ ไม่นับรวมไฮโดรเจน ประกอบด้วย
ลิเทียม, โซเดียม, โพแทสเซียม, รูบิเดียม, ซีเซียม และ แฟรนเซียม โลหะแอลคาไลเป็นธาตุโลหะที่อิเล็กตรอนวงนอกแค่ 1 ทำให้ว่องไวต่อการเกิดปฏิกิริยาสูงมาก ไม่พบธาตุในรูปอิสระตามธรรมชาติ ทำปฏิกิริยากับน้ำได้รุนแรงมากได้ก๊าซ H2 เมื่อเป็นไอออนจะมีประจุ +1 สารประกอบเกลือละลายน้ำได้ดี เช่น KCl, NaCl นอกจากนั้นยังเป็นตัวนำความร้อนและนำไฟฟ้าได้ดี มีความนิ่มกว่าโลหะกลุ่มอื่น ๆ

โลหะแอลคาไลน์เอิร์ธ (อังกฤษ:Alkaline earth metal) เป็นอนุกรมเคมี ประกอบด้วยธาตุในหมู่ 2 ในตารางธาตุ ได้แก่
เบริลเลียม, แมกนีเซียม, แคลเซียม, สทรอนเชียม, แบเรียม และ เรเดียมเป็นธาตุกัมมันตรังสี โลหะแอลคาไลน์เอิร์ธเป็นธาตุที่มีความว่องไวในการทำปฏิกิริยาสูง แต่น้อยกว่าโลหะหมู่ 1 มีความหนาแน่น ความแข็งและจุดเดือดสูงกว่าธาตุหมู่ 1 เป็นไอออนที่มีประจุ +2

แลนทาไนด์(อังกฤษ:lanthanide)คืออนุกรมเคมีของกลุ่มธาตุเคมีเอิร์ธ 15 ตัวในตารางธาตุโดยเริ่มตั้งแต่ แลนทานัม ถึง ลูทีเตียม เป็นอนุกรมเคมีที่ประกอบด้วย
แลนทานัม ซีเรียม เพรซีโอดิเมียม นีโอดิเมียม โพรมีเทียม ซาแมเรียม ยูโรเพียม แกโดลิเนียม เทอร์เบียม ดิสโพรเซียม โฮลเมียม เออร์เบียม ทูเลียม อิตเทอร์เบียม และ ลูทีเตียม อนุกรมแลนทาไนด์ตั้งชื่อตามธาตุแลนทานัม

แอกทิไนด์ (อังกฤษ: actinide) เป็นอนุกรมเคมีหมู่ธาตุ 15 ตัวในตารางธาตุ ตั้งแต่ธาตุที่มีเลขอะตอม 89 คือ แอกทิเนียม ถึง 103 คือ ลอเรนเซียม ธาตุทุกตัวในอนุกรมแอกทิไนด์อยู่ในเอฟ-บ๊ลอค ยกเว้นลอเรนเซียม ธาตุทุกตัวในอนุกรมแอกทิไนด์เป็นธาตุกัมมันตรังสี มีเลขอะตอมสูง มีครึ่งชีวิตสั้น
89 แอกทิเนียม Actinium Ac 90 ทอเรียม Thorium Th 91 โพรแทกทิเนียม Protactinium Pa 92 ยูเรเนียม Uranium U 93 เนปทูเนียม Neptunium Np 94 พลูโทเนียม Plutonium Pu 95 อะเมริเซียม Americium Am 96 คูเรียม Curium Cm 97 เบอร์คีเลียม Berkelium Bk 98 แคลิฟอร์เนียม Californium Cf 99 ไอน์สไตเนียม Einsteinium Es 100 เฟอร์เมียม Fermium Fm 101 เมนเดลีเวียม Mendelevium Md 102 โนเบเลียม Nobelium No 103 ลอเรนเซียม Lawrencium Lr

โลหะทรานซิชัน (อังกฤษ: transition metal) มีการนิยามความหมายของโลหะทรานซิชันในอนุกรมเคมีโลหะทรานซิชัน 40 ตัว จะประกอบด้วยธาตุที่มีเลขอะตอมดังนี้ 21 ถึง 30,39 ถึง 48,71 ถึง 80, และ 103 ถึง 112 ชื่อ"ทรานซิชัน" มาจากตำแหน่งของมันในตารางธาตุทั้ง 4 คาบที่มันอยู่ ธาตุเหล่านี้จะแทนการเพิ่มจำนวนอิเล็กตรอนเข้าไปอยู่ในวงโครจร ดี ของอะตอม (atomic orbital) ด้วยเหตุนี้ โลหะทรานซิชันจึงมีความหมายถึงการส่งผ่าน (transition) ของธาตุหมู่ 2 และหมู่ 13
หมู่ 3 (III B) 4 (IV B) 5 (V B) 6 (VI B) 7 (VII B) 8 (VIII B) 9 (VIII B) 10 (VIII B) 11 (I B) 12 (II B) คาบ 4 Sc 21 Ti 22 V 23 Cr 24 Mn 25 Fe 26 Co 27 Ni 28 Cu 29 Zn 30 คาบ 5 Y 39 Zr 40 Nb 41 Mo 42 Tc 43 Ru 44 Rh 45 Pd 46 Ag 47 Cd 48 คาบ 6 Lu 71 Hf 72 Ta 73 W 74 Re 75 Os 76 Ir 77 Pt 78 Au 79 Hg 80 คาบ 7 Lr 103 Rf 104 Db 105 Sg 106 Bh 107 Hs 108 Mt 109 Ds 110 Rg 111 Uub 112 คุณสมบัติของโลหะทรานซิชันสารประกอบของธาตุเหล่านี้จะมีสีสัน ธาตุเหล่านี้มีหลายออกซิเดชั่นสเตตส์ (oxidation states) ธาตุเหล่านี้เป็นตัวเร่งปฏิกิริยา (catalysts) ที่ดี ธาตุเหล่านี้มีสีฟ้า-เงินที่อุณหภูมิห้อง (ยกเว้นทองคำและทองแดง) ธาตุเหล่านี้เป็นของแข็งที่อุณหภูมิห้อง (ยกเว้นปรอท) สารประกอบของธาตุเหล่านี้สามารถจำแนกโดยการวิเคราะห์ผลึก

โลหะหลังทรานซิชั่น(อังกฤษ:post-transition metals) คือธาตุในอนุกรมเคมีของตารางธาตุที่อยู่ระหว่างธาตุกึ่งโลหะ(metalloids)และธาตุโลหะทรานซิชั่น(transition metals) มันมีประจุไฟฟ้าบวกมากกว่าโลหะแอลคาไล(alkali metals) และ โลหะแอลคาไลน์เอิร์ท(alkaline earth metals)มีจุดหลอมเหลวและจุดเดือดต่ำกว่าโลหะทรานซิชั่นโลหะหลังทรานซิชั่นมีดังนี้
อะลูมิเนียม (aluminium) แกลเลียม(gallium) อินเดียม(indium) ดีบุก(tin) แทลเลียม(thallium) ตะกั่ว(lead) บิสมัท(bismuth) อูนอูนเทรียม(ununtrium) อูนอูนควอเดียม(ununquadium) อูนอูนเพนเทียม(ununpentium) อูนอูนเฮกเซียม(ununhexium)

ธาตุกึ่งโลหะ(อังกฤษ:metalloids)เป็นธาตุในอนุกรมเคมีที่มีสมบัติทั้งทางเคมีและฟิสิกส์อยู่กึ่งกลางระหว่างโลหะและอโลหะคุณสมบัติสำคัญที่ใช้จำแนกประเภทของธาติเหล่านี้คือคุณสมบัติการนำไฟฟ้า ธาตุกึ่งโลหะส่วนใหญ่จะเป็นสารกึ่งตัวนำ(semiconductors) ธาตุกึ่งโลหะในตารางธาตุมีดังนี้
โบรอน (Boron (B)) ซิลิกอน (Silicon (Si)) เจอร์เมเนียม(Germanium (Ge)) สารหนู(Arsenic (As)) พลวง(Antimony (Sb)) เทลลูเรียม(Tellurium (Te)) พอโลเนียม(Polonium (Po))
อโลหะ (อังกฤษ: nonmetal) คือธาตุที่แตกต่างจากโลหะและธาตุกึ่งโลหะในเรื่องคุณสมบัติของการแตกตัวของไอออน (ionization) และการดึงดูดระหว่างอะตอม (bonding properties) คือ อโลหะทุกตัวจะมีประจุไฟฟ้าเป็นลบ (highly electronegative) โดยการรับอิเล็กตรอน (valence electrons) จากอะตอมของธาตุอื่น. อโลหะเป็นอนุกรมเคมีในตารางธาตุที่ประกอบด้วย ธาตุในกลุ่มแฮโลเจน ก๊าซมีตระกูล และธาตุดังต่อไปนี้
ไฮโดรเจน (hydrogen - H) คาร์บอน (carbon - C) ไนโตรเจน (nitrogen - N) ออกซิเจน (oxygen - O) ฟอสฟอรัส (phosphorus - P) กำมะถัน (sulfur - S) ซีลีเนียม (selenium - Se) โดยทั่วอโลหะจะมีสมบัติตรงข้ามกับโลหะ เช่น อโลหะเป็นฉนวนไฟฟ้า (หรือกึ่งตัวนำไฟฟ้า) ในขณะที่โลหะเป็นตัวนำไฟฟ้า. แม้ว่าโลกจะมีอโลหะเพียงประมาณ 12 ตัวและโลหะมากกว่า 80 ตัว แต่วัตถุในโลกส่วนใหญ่เป็นอโลหะ โดยเฉพาะเปลือกโลก. สิ่งที่มีชีวิตเกือบทั้งหมดเป็นอโลหะ ออกไซด์ของโลหะมักจะเป็นกรด. อโลหะส่วนมากจะอยู่ด้วยกันเพียง 2 อะตอม (diatomic) ซึ่งได้แก่
ไฮโดรเจน (hydrogen - H) คาร์บอน (carbon - C) ไนโตรเจน (nitrogen - N) ออกซิเจน (oxygen - O) ที่เหลือจะอยู่กันแบบหลายอะตอม (polyatomic)

แฮโลเจน(อังกฤษ:halogens)เป็นอนุกรมเคมีของกลุ่มธาตุหมู่ 17 ในตารางธาตุซึ่งประกอบด้วย
ฟลูออรีน(F), คลอรีน (Cl), โบรมีน (Br), ไอโอดีน (I), แอสทาทีน (At) อูนอูนเซปเทียม (Uus). แฮโลเจนเป็นคำในภาษากรีก 2 คำคือ halo แปลว่าเกลือ gen แปลว่าสร้าง แฮโลเจนจึงแปลว่าผู้ทำให้เกิดเกลือ

ก๊าซมีตระกูล (อังกฤษ:noble gases) คืออนุกรมเคมีของกลุ่มธาตุเคมีในหมู่ 18 ของตารางธาตุ เป็นอนุกรมเคมีที่ประกอบด้วย
ฮีเลียม นีออน อาร์กอน คริปทอน ซีนอน และ เรดอน ก๊าซมีตระกูลเดิมมักจะเรียกก๊าซเฉี่อย (inert gases) เพราะเข้าใจว่ามันไม่ทำปฏิกิริยาเคมีกับธาตุใด แต่มาระยะหลังพบว่ามันสามารถทำปฏิกิริยาเคมีกับธาตุต่างๆ ได้เหมือนกัน ก๊าซมีตระกูลมีแรงดึงดูดระหว่างอะตอมน้อยมากจึงทำให้มันมีจุดหลอมเหลวและจุดเดือดต่ำมากๆดังนั้นในภาวะปกติมันจึงเป็นก๊าซ